돌잡이 (Doljabi): Το κορεατικό έθιμο των πρώτων γενεθλίων

Αν είστε από αυτούς που παρακολουθήσατε το Sweet Home, το νέο k-drama του Netflix, σίγουρα θα θυμάστε την απάντηση του Jeong Jae-heon (τον ενσαρκώνει ο Kim Nam-hee-I) στη Yoon Ji-soo (εκπληκτική Park Gyu-young), όταν εκείνη τον ρώτησε πότε ξεκίνησε να εξασκείται στο σπαθί. "Εδώ και 30 χρόνια", της απάντησε ο... τριαντάχρονος ήρωας, εξηγώντας πως, στα πρώτα του γενέθλια, επέλεξε το μαχαίρι απ' όλα τα αντικείμενα που του είχαν τοποθετήσει μπροστά του.

Οι Κορεάτες τηλεθεατές -και όσοι έχουν διαβάσει το webtoon, στο οποίο βασίστηκε η σειρά και έψαξαν το θεματάκι- γνωρίζουν τι είναι το Doljanchi ή Dol (돌잔치, 돌) και, κυρίως, το Doljabi (돌잡이), το έθιμο κατά το οποίο το ενός έτους παιδάκι επιλέγει το... μέλλον του!

Όταν ένα αγοράκι ή κοριτσάκι κλείνει το πρώτο έτος ζωής του, οι γονείς του ετοιμάζουν ένα μεγάλο πάρτι, στο οποίο καλούνται συγγενείς και φίλοι για να ευχηθούν. Σκοπός της γιορτής είναι να ευλογηθεί το παιδάκι, ώστε να έχει ένα ευτυχισμένο κι επιτυχημένο μέλλον. Στη γιορτή, υπάρχει πολύ φαγητό -αλίμονο- ενώ το... τιμώμενο πρόσωπο φοράει hanbok (한복), καθώς και

το παραδοσιακό καπέλο (διαφορετικό σε αγόρια και κορίτσια).

Η τοπ στιγμή του πάρτι είναι το Doljabi: μπροστά στο μωρό τοποθετούνται συγκεκριμένα αντικείμενα (έξι έως οκτώ) και η επιλογή του ενός από αυτά -που θα γίνει από το ίδιο- θα καθορίσει και το ποιον δρόμο θα ακολουθήσει μεγαλώνοντας! Πάνω στο τραπέζι, λοιπόν, ή στο μαξιλάρι (ανάλογα με το ντεκόρ του πάρτι), τοποθετούνται (παραδοσιακά) χρήματα, νήμα, μπογιά ή πινέλα καλλιγραφίας, μελάνι, φαγητό, καθώς και αντικείμενα που έχουν διαλέξει οι ίδιοι οι γονείς.

Αν το παιδί επιλέξει τα χρήματα σημαίνει πως θα γίνει ένας πλούσιος άνθρωπος, το νήμα ότι θα ζήσει πολλά χρόνια (αφού αντιπροσωπεύει το νήμα της ζωής), το φαγητό πως δεν θα πεινάσει ποτέ, το μελάνι ή τα σύνεργα της καλλιγραφίας ότι θα είναι έξυπνο.

Γενικά, ανάλογα με το lifestyle και την εξέλιξη της κοινωνίας, των προτύπων και των αναγκών", επιλέγονται, κάθε φορά, και τα έξτρα αντικείμενα. Οι γονείς τοποθετούν στο τραπέζι τους ευσεβείς πόθους τους: να δουν το παιδάκι τους γιατρό, επιτυχημένο αθλητή ή και k-pop star! Φαντάζεστε, λοιπόν, τι αντικείμενα πέφτουν στο τραπέζι κάθε φορά!

Πώς ξεκίνησε, όμως, να γιορτάζεται το Doljanchi και γιατί;

Στο παρελθόν, το ποσοστό θανάτων βρεφών πριν καν χρονίσουν ήταν αυξημένο, οπότε, όποιο παιδάκι κατάφερνε να επιζήσει μέχρι το πρώτο έτος, οι γονείς του το γιόρταζαν, για να το ευλογήσουν και να ευχαριστήσουν την καλή τους τύχη, που τους επέτρεψε να το κρατήσουν κοντά τους και πέρα από την ηλικία-ορόσημο.

Έτσι, οργάνωναν τραπέζι όχι μόνο για τους συγγενείς, αλλά για το χωριό ολόκληρο, που περνούσε από σπίτι για να δώσει ευχές και ευλογίες.

Τα σύγχρονα doljanchi, ωστόσο, χαρακτηρίζονται πια από την υπερβολή που έχουν όλα τα σημαντικά events στη ζωή των Κορεατών: οι γονείς κλείνουν αίθουσες εκδηλώσεων και catering για το φαγητό, ενώ κατά τη διάρκεια του πάρτι οι καλεσμένοι παίζουν και διάφορα παιχνίδια. Αυτά μπορεί να είναι κουίζ γνώσεων σε σχέση με το μωρό (!) ή προβλέψεις για το ποιο αντικείμενο θα επιλέξει το παιδάκι κατά το doljabi. Ο νικητής κερδίζει και δώρο!

Σαφώς, δεν θα μπορούσα να μην κάνω μια, μικρή έστω, αναφορά στο φαγητό που σερβίρεται στο doljanchi. Σύμφωνα με την παράδοση, από το τραπέζι δεν μπορούν να λείπουν τα κέικ ρυζιού, η σούπα με φύκια (κλασικό πιάτο γενεθλίων, το οποίο ο εορτάζοντας κάθε ηλικίας τρώει για να του θυμίζει το τι πέρασε η μαμά του για τον φέρει στον κόσμο), αλλά και το απλό ρύζι. Παλιά, το φαγητό ήταν προσφορά στους Samshin, τους τρεις θεούς που θα φρόντιζαν για την ευημερία και την καλοτυχία του παιδιού.

Πηγές και φωτογραφίες: https://www.doljabi.com/, https://m.blog.naver.com/, https://www.lol-la.com/, https://www.kimchiandbasil.com/

Περισσότερες πληροφορίες για το Sweet Home: https://www.hancinema.net/korean_drama_Sweet_Home.php

Συντάκτρια άρθρου: Ελισσάβετ Κυρίτση, Korea Supporter για την Korean Embassy in Greece (주그리스 대한민국대사관).

Η Πρεσβεία της Κορέας δεν είναι υπεύθυνη για την εγκυρότητα του περιεχομένου και οι απόψεις και συστάσεις που διατυπώνονται αντιπροσωπεύουν τα εμπλεκόμενα άτομα (συντάκτης του κάθε άρθρου) και δεν αποτελούν άποψη ή σύσταση της Πρεσβείας της Κορέας.